F/A-18 Super Hornet
© US Navy / AFPTrục trặc hệ thống cung cấp ôxy xảy ra ở tất cả các dòng máy bay chiến đấu của Mỹ, kể cả loại hiện đại nhất là F-35, và đến nay chưa tìm ra nguyên nhân
4 phi công Mỹ tử nạn vì thiếu oxy


Kênh truyền hình Mỹ CNN trích dẫn kết quả điều tra của Hải quân Mỹ cho biết, đã có bốn phi công Mỹ thiệt mạng vì trục trặc của thiết bị oxy trên máy bay tiêm kích bom F/A-18 Hornet - loại máy bay gần đây đã được trao tặng danh hiệu không lấy gì làm hay ho là "Quan tài bay".

Được biết, các phi công lái những chiếc F/A-18 Hornet - dòng máy bay tiêm kích bom chủ lực trên các tàu sân bay Mỹ, thường xuyên phàn nàn về các trục trặc khi lái những chiếc tiêm kích hạm này. 114 khiếu nại đã được đăng ký năm 2016, trong năm 2017 là 52 trường hợp.

Hồi tháng 7/2016, sau khi liên tiếp 5 chiếc máy bay chiến đấu của Mỹ (4 chiếc tiêm kích dòng F/A-18, 1 chiếc F-16) bị rơi, các quan chức nghị viện Mỹ nổi giận và đòi điều tra khẩn cấp và quy trách nhiệm cho những người đã để xảy ra tình trạng sự cố liên tiếp đối với không lực nước này.

Cuộc điều tra được bắt đầu hồi tháng 3, sau khi hơn một trăm phi công, trong đó có cả con trai của Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence vốn đang theo học khóa huấn luyện bay, đã từ chối bay trên máy bay huấn luyện T-45 Goshawk do các vấn đề tương tự.

Hồi tháng 3 vừa qua, các giáo viên bay của Mỹ đã đình công để chống lại việc ban lãnh đạo từ chối giải quyết vấn đề trục trặc của hệ thống cung cấp oxy trên chiếc những máy bay huấn luyện T-45 Goshawk cũ kỹ của hải quân Mỹ, khiến phi công bị giảm lượng ô xy trong máu.

Hoạt động tẩy chay đã khiến hàng trăm chuyến bay huấn luyện đã bị hủy, đến ngày 4/4, Hải quân phải Mỹ tạm ngưng hoạt động của toàn đội bay khoảng 200 chiếc, để kiểm tra và gặp gỡ các huấn luyện viên tại những căn cứ hỗn hợp không quân - hải quân ở bang Texas, Mississippi và Florida.

Như thông báo của một số giảng viên, số lượng các vụ ngộ độc không khí vì thiếu oxy trên những chiếc máy bay già lão T-45 Goshawk (hơn 30 năm tuổi) đã "tăng rất mạnh" trong thời gian qua. Trung bình mỗi tuần lại xuất hiện 3 sự cố loại này trên dòng máy bay trên.

Một số giảng viên cho hay, tình trạng ngộ độc có thể khiến họ bất tỉnh trong điều khiển dòng máy bay huấn luyện dành cho tàu sân bay này. Số vụ tai nạn đã tăng rất mạnh, từ mức trung bình 11,9 sự cố trong 100.000 giờ bay vào năm 2012 lên 47 vụ vào năm 2016.

Trục trặc xuất hiện trên tất cả các dòng máy bay Mỹ

Theo Chuẩn Đô đốc Michael Moran, phi công vấp phải hiện tượng chóng mặt và ngất do ô nhiễm khí bẩn và hệ thống cung cấp oxy không làm việc. Trong 10 năm qua, đã có bốn người chết vì triệu chứng tương tự nhưng nguyên nhân chính xác không được tiết lộ.

Đáng lưu ý là ít nhất đã có năm khiếu nại về vấn đề tương tự từ các phi công của dòng máy bay tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5 tối tân nhất của Mỹ là F-35 Lighning II.

Hồi tháng 6 vừa qua, 55 chiếc F-35 của phi đội F-35 tại căn cứ không quân Luke, nằm ở tây bắc thành phố Phoenix ở bang Arizona đã tạm dừng các hoạt động bay, sau khi các phi công trên 5 chiếc F-35 đã buộc phải hạ cánh khi gặp phải những triệu chứng thiếu oxy.

5 phi công F-35 xác nhận hiện tượng giống như thiếu oxy trên hệ thống cung cấp chính. Rất may là các hệ thống dự phòng oxy trên máy bay F-35 vẫn hoạt động hiệu quả và phi công hạ cánh an toàn. Tuy nhiên, hoạt động của toàn phi đội vẫn phải bị đình chỉ.

Trong khoảng thời gian điều tra nguyên nhân sự cố, phi đội tiêm kích này được lệnh ngừng bay cho đến khi Không quân Mỹ xác định đúng nguyên nhân trục trặc và có biện pháp khắc phục sự cố. Do đó, 25 chuyến bay huấn luyện mỗi ngày trong tuần đã bị hủy bỏ.

Được biết, trục trặc trong hệ thống cung cấp oxy có thể khiến người trên máy bay bị thiếu dưỡng khí, một loại hiện tượng dẫn đến mất định hướng, có thể khiến phi công không thể điều khiển được chiếc máy bay trong một thời điểm nào đó, khiến nó rất dễ bị rơi.

Điều đáng buồn là cho đến nay, không quân và hải quân Mỹ cùng các nhà sản xuất lừng danh của họ vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác đã gây ra những trục trặc cho hệ thống cung cấp oxy trên tất cả các dòng máy bay trên.

Do đó, sự cố chết người như đối với 4 phi công F/A-18 có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Nếu không kịp thời khắc phục được sự cố thiếu oxy trên hàng loạt loại chiến đấu cơ, không quân và hải quân Mỹ có thể vấp phải tình trạng tê liệt hoạt động.