Lấy tay che “mắt thần” để giữ cửa cho khách mua vé lụi qua
Cụ thể, trong đường dây này, phóng viên (PV) ghi nhận nhân viên hướng dẫn khách ở ga Sài Gòn (TP.HCM) trực tiếp nhận khách, nhận tiền, đưa vé lụi (vé đã bán cho khách khác); đội quân "cò" vừa bán vé chợ đen vừa môi giới vé lụi; nhân viên trên tàu nhận tiền, sắp xếp chỗ nằm hoặc ngồi cho khách theo thông báo của nhân viên ga...
Mặc cả ngay tại quầy vé
Sau nhiều ngày tìm hiểu đường đi nước bước, chiều 21.6, PV trong vai hành khách tới quầy hướng dẫn của ga Sài Gòn hỏi mua vé: "Anh ơi, cho hỏi chuyến tàu 19 giờ 45 tối nay đi Nha Trang còn vé không?". Nam nhân viên tên M.N, ngồi ở quầy hướng dẫn, không cần kiểm tra trên hệ thống máy tính mà trả lời ngay như một thói quen: "19 giờ 45 chỉ còn ghế phụ à. Tối nay chuyến 8 giờ 30 còn giường nằm tàu đi Nha Trang. Tàu này là tàu du lịch đó". "Giá bao nhiêu?", PV hỏi. Lúc này, nhân viên nói thẳng: "Cái này là buồng của nhân viên, người ta hỗ trợ cho mình vào chỗ đó nằm. Giường này cũng giống như giường hành khách thôi".
Để tạo lòng tin, nhân viên M.N tiếp tục: "Nếu mình đi giường nằm thì đi tàu Nha Trang. Giá vé của nó là 800.000 đồng. Nếu đồng ý mình sẽ nhờ nhân viên hỗ trợ. Mình tư vấn thiệt tình, trai trẻ nên mua tầng 2 giá 700.000 đồng, chứ lên lỡ gặp các cụ già, họ bảo mình nhường, chẳng lẽ không nhường?".
Sau khi hỏi số điện thoại của chúng tôi, nhân viên M.N nói khoảng 20 phút sau quay lại quầy hướng dẫn. Khi trở lại, nam nhân viên báo tin: "Nói nghe nè, tàu 8 giờ 30 tối giờ hết vé luôn rồi. Chỉ còn tàu 22 giờ 20 thôi và giường nằm tầng 1, giá 800.000 đồng. Mình nói chuyện liên tục nhưng các bạn nhân viên (tức nhân viên trên tàu - PV) nói họ hỗ trợ người khác rồi. Cách nhau có 1 tiếng rưỡi nên ở lại đi chơi Sài Gòn đêm đi...". Sau đó, nam nhân viên đưa ra tờ vé và nói: "Đây là vé vào cổng. Có cái này mới biết số tàu với giờ tàu chạy. Bạn sẽ lên toa số 11 gặp anh Tạo. Đúng 22 giờ 20 tàu chạy thì 21 giờ 30 bạn lên tàu. Lên tàu gặp anh Tạo và đưa 500.000 đồng, ở đây bạn đóng trước cho mình 300.000 đồng".
Cùng lúc đó, một hành khách khác đến quầy hướng dẫn nhờ tư vấn: "Anh cho em hỏi, em coi trên mạng thấy toa số 2 và toa số 7 còn chỗ, em muốn mua được không ạ?". Vẫn không cần kiểm tra trên hệ thống máy tính, M.N trả lời ngay: "Rất tiếc là hết rồi ạ. Hiện tại hệ thống của em mở ra đã hết rồi". Sau đó nam nhân viên chỉ tay qua phía quầy bán vé nói phải qua đó bốc số thứ tự, đợi tới lượt, nhưng lại bồi thêm: "Qua đó bốc số thứ tự, đợi tới lượt e là cái vé đó không còn", khiến hành khách này chưng hửng.
Vài ngày sau, chúng tôi tiếp tục quay trở lại quầy hướng dẫn khách ở ga Sài Gòn để hỏi mua vé tàu. "Hôm nay đi đúng không? Rồi đợi xíu", sau một lát loay hoay, nữ nhân viên tên P. ra vẻ rầu rĩ nói "hết vé", rồi gợi ý: "Giờ lấy phòng trưởng tàu không? Lấy giường nằm tầng 1, giá 700.000 đồng. Giờ đặt, tối nay ra đây em dẫn lên tàu thôi chứ không có lấy vé. Tàu này là tàu 5 sao đó nha", P. thuyết phục một lèo. Sau đó, nữ nhân viên P. đề nghị thu luôn 700.000 đồng tiền vé, tối cứ yên tâm ra ga vì P. vẫn ngồi ở quầy hướng dẫn.
"Cái này trên tàu họ bán vé trực tiếp cho em"
Vào quầy thì nhân viên hướng dẫn trực tiếp bán vé lụi. Rời quầy lập tức sẽ có "cò" vé nhào tới chào mời. Theo ghi nhận của PV, hằng ngày tại ga Sài Gòn có hàng chục "cò" vé túc trực, cài cắm khắp nơi chào mời khách.
Trưa 18.6, thấy chúng tôi lại tấm bảng ghi danh sách tàu chạy để quan sát, lập tức "cò" Lùn (khoảng 50 tuổi) đon đả: "Về Nha Trang đi giường nằm nha. Muốn giường nằm hay ghế ngồi đều có nha". Nghe chúng tôi hỏi giá vé, bà Lùn tiến lại bảng ghi giá vé, tay chỉ vào hàng vé ngồi nói 440.000 đồng. "Bên trong nói hết vé rồi mà?", PV thắc mắc thì bà Lùn giải thích: "Biết rồi, bên trong nói hết nhưng ở ngoài này người ta có vé. Cái này trên tàu họ bán vé trực tiếp cho em, lên đó em đưa tiền cho người ta. Đưa chị một cái CMND, chị lấy vé cho".
Sau khi chúng tôi đồng ý, bà Lùn gọi cho "cò" tên Quắn (32 tuổi) đến lấy CMND của chúng tôi. Quắn gọi điện thoại cho ai đó, nói: "Chị V. cho em 2 người 22 (tức tàu SE22 - PV) vô tàu nha", rồi chốt 2 ghế ngồi mềm tổng giá 900.000 đồng. Quắn bảo chúng tôi lên toa 4 sẽ có nhân viên đón. "093567763x, lưu số anh này để gọi ảnh sắp xếp ghế", Quắn dặn dò rồi lấy điện thoại của chúng tôi bấm gọi vào số người được cho là nhân viên trên tàu: "Nè, số này của 2 khách ngồi ghế mềm nha". Sau đó, Quắn bảo chúng tôi đưa 350.000 đồng, số tiền còn lại lên tàu đưa tiếp cho nhân viên. "Giờ tụi em chạy lên quầy hướng dẫn, có cái chị áo xanh ở đó, tụi em nói người nhà chị Quắn rồi nó sẽ đưa cho tụi em 2 vé vào cổng. Sau đó lên toa số 4 gặp anh nhân viên. Ảnh sẽ sắp xếp chỗ ngồi", Quắn tỏ ra hết sức chu đáo.
Đến quầy hướng dẫn, PV đọc câu "thần chú" mà Quắn dặn: "Tụi em là người nhà chị Quắn". Lập tức, nhân viên quầy hướng dẫn không cần xuất vé vào cổng mà nói to cho một nhân viên khác đang đứng ở cửa soát vé: "Ủa Quắn có gọi chị không?". Nghe vậy, nhân viên quầy soát vé tiến lại và ra hiệu cho chúng tôi vào cổng.
Trước đó, khoảng 16 giờ ngày 16.6, Quắn bán vé lụi trót lọt cho 2 phụ nữ ở khuôn viên ga tàu. Sau khi đưa vé, trả lại tiền dư cho khách, Quắn đốc thúc 2 người này mau mau vào cổng cho kịp giờ tàu chạy.
Cùng ngày 16.6, "cò" Tâm (khoảng 50 tuổi) thấy người đàn ông kéo va li đứng lơ ngơ trong khuôn viên nhà ga, liền chèo kéo. Sau đó, hành khách này mua vé lụi từ ông Tâm và nhanh chóng vượt qua cổng soát vé để lên tàu... Tương tự, tối 28.6, "cò" Linh gạ được một khách đi Nha Trang với giá vé 800.000 đồng, bỏ túi 350.000 đồng.
Theo tìm hiểu của PV, công tác hướng dẫn khách ở ga Sài Gòn mỗi ngày có 3 - 4 nhân viên làm. Ngoài nhiệm vụ hướng dẫn, tư vấn cho hành khách, nhân viên còn thay nhau làm nhiệm vụ kiểm soát vé cổng vào ga. Mỗi lần khách qua ga, nhân viên sẽ lấy vé quẹt mã vạch. Nếu vé hợp lệ, cửa sẽ tự động mở để khách đi qua. Một mã vạch của vé chỉ được qua cửa soát vé một lần. Vậy bằng cách nào khách mua vé lụi như nói trên vẫn qua được cửa kiểm soát!?
Chung chi trên tàu
Dù là mua vé lụi, không ít trường hợp khách được xếp chỗ cùng khách mua vé hợp lệ chứ không phải "giường của nhân viên tàu" như giới thiệu lúc bán vé.
Giữa tháng 6.2019, phóng viên (PV) Thanh Niên trực tiếp đến ga Sài Gòn mua vé tàu lụi, nhằm ghi lại toàn bộ quy trình của đường dây bán vé lụi: từ khâu mua bán vé cho đến hành trình trên tàu do các nhân viên "nhà tàu" phối hợp thực hiện.
Sau khi gặp "cò" Quắn (32 tuổi), PV đặt mua 2 vé ghế ngồi mềm đi Nha Trang tổng giá 900.000 đồng/2 vé. Trong đó, Quắn lấy trước 350.000 đồng; số tiền còn lại sẽ đưa cho nhân viên tàu khi được sắp xếp chỗ ngồi ổn định.
Ghế trống còn khá nhiều, nhưng nhân viên bán vé luôn nói“hết vé” để hướng khách qua mua vé lụi
Theo hướng dẫn của Quắn, PV đến quầy hướng dẫn và dễ dàng lọt qua cổng soát vé tự động hiện đại khi được nhân viên soát vé "bật đèn xanh". Bất ngờ hơn, khi lên tàu, PV được nhân viên tên Đức sắp xếp ngồi ghế mềm số 61 và 62. Sau đó, Đức nhanh chóng thu số tiền còn lại.
Theo ghi nhận của PV, trên toa ngồi ghế mềm lúc này khá vắng khách. Khi tàu dừng ở các ga Dĩ An, Biên Hòa để đón khách, Đức tất bật lên xuống để sắp xếp chỗ.
Ngày 21.6, PV đến quầy hướng dẫn đặt mua 1 vé lụi loại giường nằm với giá 800.000 đồng. 21 giờ 30 cùng ngày, PV mang vé lụi nhận từ nhân viên ở quầy hướng dẫn tiến thẳng vào cổng soát vé để vào ga. Kiểm tra vé, nam nhân viên không cần quẹt mã vạch mà chỉ tay, nói: "Rẽ trái, vào toa số 11 gặp anh Tạo để anh ấy sắp chỗ".
Theo chỉ dẫn, PV lên tàu và gặp nam nhân viên tên Tạo (khoảng 35 tuổi). Anh này dẫn PV vào buồng của khách, nơi có sẵn 2 người đang ngồi đợi, nhắc: "Ngồi trong này đợi, tí nữa mình sẽ sắp xếp chỗ". Trò chuyện với 2 hành khách thì được biết họ cũng mua vé lụi từ nhân viên ở quầy hướng dẫn.
"Hai dì cháu tôi đợi từ chiều tới giờ. Lúc vào hỏi nhân viên bán vé, họ nói hết vé và chỉ qua quầy hướng dẫn để được tư vấn. Sau đó, họ bán cho dì cháu tôi 2 vé; trên vé ghi thông tin của người khác với tổng số tiền 1,6 triệu đồng/2 vé", người khách lớn tuổi cho hay. "Trên vé là thông tin của người khác, chị không sợ bị lừa sao?", PV hỏi và vị khách thật thà: "Chiều giờ, hai dì cháu ngồi trong quán nước đợi mà cứ nơm nớp lo sợ. Nhưng nghĩ người của ga bán, chắc họ không dám lừa mình!".
"Đi tàu cứ gọi cho mình, khỏi cần mua vé!"
Đến giờ tàu chạy, Tạo đến thu mỗi khách 500.000 đồng. Sau đó, nhân viên này đọc số điện thoại của mình cho khách lưu và dặn: "Lưu lại số để khi nào anh, chị đi tàu thì cứ điện cho mình. Mình sắp xếp ghế, khỏi cần mua vé làm gì...".
Sau hành trình này, ngày 29.6, PV thử gọi cho Tạo đặt mua 6 ghế ngồi mềm tuyến Sài Gòn - Nha Trang. "Ngày 5.7, mình mới đi lại. Đặt 6 ghế ngồi mềm thì được thôi. Nhưng nói trước không thể ngồi gần nhau hết được", Tạo nói rồi cho biết nếu muốn đi chung, Tạo sẽ "giữ chỗ" phòng 6 giường và so với giá ghế ngồi mềm sẽ không quá chênh lệch. "Riêng ghế ngồi trống chỗ nào bố trí chỗ đó; còn giường nằm giá 600.000 đồng/người. Việc qua cổng ga mình "lo" được!", Tạo khẳng định.
Trước đó, ngày 28.6, PV gọi cho một nữ nhân viên hướng dẫn tên Phương ở ga Sài Gòn, đặt mua 7 vé giường nằm cho nhóm bạn về quê Quảng Ngãi dự đám cưới người thân. Phương nhận lời ngay và hứa sẽ sắp xếp cho nhóm bạn chung một phòng 6 giường với giá 1,1 triệu đồng/người...
Chiêu thức vượt "mắt thần" và tấm vé đánh dấu
Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, khách vào ga lên tàu đều buộc phải qua cổng soát vé. Tại đây luôn có nhân viên kiểm tra vé, sau đó quét mã vạch trên vé hợp lệ thì cửa mở ra vài giây cho khách qua rồi đóng lại lập tức. Mỗi vé một mã vạch và chỉ quét một lần để mở cửa. Với quy trình như vậy, làm sao khách mua vé lụi có thể vượt qua?
Để "giải mã", PV Thanh Niên đã hóa trang nhiều vai khác nhau nhằm tìm hiểu, ghi hình lại quá trình "vượt chướng ngại vật" của những khách đi vé lụi. Tối 14.6, PV ghi nhận với những chiếc vé thật, nhân viên soát vé quẹt mã vạch, sau đó cửa tự động mở và khách cứ thế đi qua. Mỗi lần khách qua, mất vài giây để cánh cửa tự động đóng lại. Nhưng trước khi cửa đóng, nếu nhân viên che "mắt thần" của máy soát vé thì cửa tiếp tục mở. Ngày 16.6, PV tiếp tục có mặt ở khu vực cổng soát vé. Khách qua cổng đều được một nữ nhân viên làm đúng quy trình như trên. Trong khi đó, một số hành khách được nhân viên cầm vé kiểm tra vài giây, chỉ tay cho khách đi thẳng, tay còn lại che "mắt thần" của máy soát vé tự động.
Hai vé lụi có dấu gạch ngang dưới số tàu
Tối 21.6, "cò" Mỹ Linh gạ bán thành công vé tàu lụi cho một nam thanh niên tên H., đi tuyến Sài Gòn ra Nha Trang. PV xin chụp lại tấm vé của H. Thông tin trên vé là của một hành khách khác. Sau đó, H. dễ dàng qua cổng soát vé mà không gặp khó khăn gì. Đến lượt PV cầm vé lụi đã mua để lên tàu. Thông tin vé ghi hành khách khác tên Hà Huỳnh Minh Tr.; nằm khoang 4 điều hòa T1; toa 10, chỗ 26... Qua xác minh, đây là tấm vé thật của hành khách đi cùng chuyến tàu, có thể đã được nhân viên hướng dẫn in thêm một tờ để giao cho khách mua vé lụi. PV giao vé cho nhân viên kiểm soát, người này lướt qua vé, không hề quét mã vạch mà ra hiệu khách kế tiếp bước lên đưa vé để quét. Khi khách hợp lệ vừa bước vào cửa, nhân viên soát vé lấy tay che "mắt thần" cho PV nối gót theo.
Khi vào bên trong, PV so sánh tấm vé lụi của mình và vé lụi của khách do cò Mỹ Linh "bán" thì thấy trên cả hai vé đều có chung một dấu hiệu: vết gạch màu cam dưới số hiệu tàu. Đây là dấu hiệu để nhân viên soát vé biết vé lụi khi cho khách qua.
Đình chỉ các nhân viên liên quan tiêu cực
Ngày 1.7, sau khi Thanh Niên khởi đăng loạt bài Lật tẩy đường dây người "nhà tàu" bán vé lụi, trưa cùng ngày, ông Đào Anh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty CP vận tải đường sắt Sài Gòn, đã đến trụ sở Báo Thanh Niên làm việc. Tại đây, ông Tuấn cho biết bước đầu công ty đã chỉ đạo đình chỉ các nhân viên có liên quan đến nội dung báo phản ánh để làm rõ những sai phạm. "Quan điểm của chúng tôi là không bao che, dung túng, xử lý nghiêm các vi phạm, tiêu cực để môi trường kinh doanh lành mạnh; tiếp tục rà soát, chấn chỉnh lại công tác nghiệp vụ và quản lý, không để tái diễn các vi phạm", ông Tuấn nói.
Nhận xét Độc giả
Bản tin Email