sleeping trees
© Dmitry Savin/Getty
Ngủ - hành động tưởng như là "đặc quyền" của động vật và loài người, nhưng hóa ra cây cối cũng làm vậy.

Thực vật và động vật, dù có mối liên hệ rất mật thiết, nhưng bản chất hoàn toàn khác biệt. Tuy vậy, các nghiên cứu trước kia đã từng khám phá ra những nét khá tương đồng giữa con người cây cối, chẳng hạn như khả năng "quên" - vốn chỉ có ở những sinh vật có tri giác như động vật hoặc con người.

Lần này cũng vậy. Các nhà khoa học tại Áo, Phần Lan và Hungary mới đây đã phát hiện ra rằng cây cối cũng biết "ngủ" - việc tưởng như là đặc quyền của các loài động vật bậc cao.

Cụ thể hơn, bằng máy quét laser, các nhà khoa học nhận thấy rằng mỗi khi hoàng hôn buông xuống, các cành cây sẽ bắt đầu "hạ thấp xuống" theo nghĩa đen. Những cây cao trên 5m sẽ hạ xuống khoảng 10cm.

Để xác định rõ tác động từ khí hậu và địa điểm, các chuyên gia đã thí nghiệm 2 lần, trên 2 cây khác nhau tại Phần Lan và Áo. Cả 2 khu vực này đều không có gió và hơi nước ngưng đọng.

scan drooping trees, trees sleeping
© Vienna University of Technology, TU ViennaVào ban đêm (trái) cành cây rũ xuống nhiều hơn ban ngày (phải)
Kết quả cho thấy chỉ vài giờ sau khi Mặt trời lặn, các cành cây bắt đầu hạ dần xuống. Đến khi trời sáng, chúng dần trở lại vị trí cũ.

Các chuyên gia cho biết hiện tượng này có thể đến từ áp suất bên trong tế bào - thứ có liên hệ trực tiếp với sự quang hợp. Khi đêm xuống, quang hợp dừng lại, quá trình tổng hợp đường theo đó cũng giảm theo, khiến áp suất hạ xuống.

Điều này cho phép cây thực sự nghỉ ngơi, sau một ngày dài lợi dụng áp suất để hướng lá cây về phía Mặt trời.

Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa thống nhất được lý do cây có thể thức dậy: nhờ Mặt trời hay do thói quen của chúng. Theo András Zlinszky - nhà nghiên cứu thuộc Học viện Khoa học Hungary: "Cây cối có thể di chuyển dựa trên sự cân bằng lượng nước giữa các tế bào, thứ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ ánh sáng thông qua quang hợp".

Ông cho biết việc cây cối có thể đi ngủ trước kia rất khó quan sát, vì các phương pháp truyền thống đều sử dụng ánh sáng. Nhưng với laser, sự can thiệp không còn đáng kể.

Với phát hiện này, các chuyên gia đã chính thức công nhận rằng cây cối cũng biết ngủ, qua đó hiểu rõ hơn quá trình phát triển của cây cối, đồng thời đem lại ứng dụng cho các ngành nghề liên quan đến cây trồng.