© Wikimedia commonsKhu tưởng niệm tại đồn điền cao su Long Tân, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Nhưng vào giờ chót, Việt Nam từ chối cho tổ chức sự kiện đánh dấu 50 năm ngày xảy ra trận đánh nhiều thương vong nhất của quân Úc trong Chiến tranh Việt Nam.
Sáng 18/8 giờ Úc, Bộ trưởng Cựu binh Úc Dan Tehan nói Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã nói chuyện vào buổi tối, theo trang tin Úc news.com.au.
"Nhờ Thủ tướng Turnbull kêu gọi chính phủ Việt Nam bày tỏ cảm thông và nhân từ với các cựu binh và gia đình đến Việt Nam, chính phủ Việt Nam quyết định cho phép được đặt vòng hoa tại địa điểm," ông Tehan nói. "Việt Nam cũng sẽ cho phép các nhóm tối đa 100 người đến thăm địa điểm."
Ông Tehan nói chính phủ Úc "rất biết ơn" chính phủ Việt Nam.
Mặc dù Việt Nam vẫn giữ quyết định không cho phép tổ chức sự kiện theo quy mô ban đầu mà Úc mong muốn, Việt Nam trong ngày 17/8 đồng ý cho phép các nhóm nhỏ tối đa 100 người đến di tích lịch sử Bia Thánh giá Long Tân, xã Long Tân, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 18/8.
Úc nói việc tổ chức tưởng nhớ sự kiện đã là chủ đề thương lượng suốt 18 tháng giữa hai nước và Úc tỏ ý thất vọng khi Việt Nam đột ngột thay đổi quyết định vào cuối ngày thứ Ba 16/8.
Úc 'thất vọng'
Lễ kỷ niệm trận đánh Long Tân dự trù diễn ra ở di tích lịch sử Bia Thánh giá Long Tân, xã Long Tân, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ngày 18/8. Hơn 1.000 cựu binh Úc và gia đình đã đến Việt Nam để dự buổi lễ.
18 lính Úc và hàng trăm quân giải phóng Việt Nam đã ngã xuống trong trận đánh ngày 18/8/1966.
Cảnh sát đã chặn lối vào địa điểm mà không giải thích vào hôm 17/8.
Hôm 17/8, Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull nói ông rất thất vọng vì quyết định và muốn nói chuyện qua điện thoại với Thủ tướng Việt Nam.
"Chúng tôi hiểu chính phủ Việt Nam có quyền quyết định tổ chức lễ kỷ niệm gì ở quốc gia của họ. Nhưng quyết định này, và đặc biệt là thời điểm, chứng tỏ sự coi thường những người Úc có thiện chí đến Việt Nam để tham dự sự kiện," Thủ tướng Úc tuyên bố.
Nhận xét: Không, quyết định này chứng tỏ sự tôn trọng vong linh hàng trăm chiến sĩ Việt Nam đã ngã xuống trong trận đánh đó.
Trang Facebook của ông Malcolm Turnbull cũng đăng đoạn tin nói về trận Long Tân, cho rằng trận đánh chứng tỏ "sự ngoan cường, tình đồng đội và dũng cảm" của quân đội Úc và New Zealand.
Trang ABC News của Úc dẫn lời một nguồn tin chính phủ Việt Nam nói phía Úc đã hứa tổ chức sự kiện "ít ồn ào". Nhưng dự định tổ chức hòa nhạc, tiệc, và hơn 1.000 người Úc có mặt đã bị xem là dịp ăn mừng thiếu tế nhị.
Ngoại trưởng Úc Julie Bishop xác nhận chính phủ Việt Nam đã nói sẽ không cho phép tiến hành buổi lễ, mặc dù các nhóm nhỏ vẫn được đến di tích vào ngày 18/8.
Bộ Ngoại giao Úc nói họ đã gửi thư khiếu nại cho chính phủ Việt Nam vì Úc "thất vọng sâu sắc trước quyết định, và cách tiến hành quyết định, quá gần dịp kỷ niệm".
Thông cáo của Úc nói: "Các cựu binh Úc và gia đình đã dự định dự buổi lễ ở Long Tân, có sự kính trọng cả hai bên để tưởng nhớ và vinh danh sự hy sinh của những người đã ngã xuống trong Chiến tranh Việt Nam ở cả hai phía. Đại sứ Úc đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc với Thứ trưởng Bộ Ngoại giao [Việt Nam]. Chính phủ [Úc] đang liên hệ khẩn với các đối tác Việt Nam ở cấp cao nhất để bày tỏ quan ngại".
"Phía Úc đã hợp tác chặt chẽ với các cơ quan chức năng Việt Nam từ 18 tháng qua để chuẩn bị cho sự kiện này. Các buổi lễ tưởng niệm đã được tổ chức tại Long Tân từ năm 1989", thông cáo của Bộ trưởng Ngoại giao Úc cho hay.
Người ta cho rằng tính nhạy cảm của sự kiện là nguyên nhân dẫn đến quyết định của Việt Nam hủy buổi lễ, mặc dù trong quá khứ các sự kiện nhỏ được phép tiến hành.
Hôm 17/8, trả lời BBC Tiếng Việt từ TP Hồ Chí Minh, một nhân viên của sứ quán Úc đi theo đoàn xác nhận việc lễ kỷ niệm "bị hủy bỏ vào chiều muộn hôm 16/8". Người này cũng cho biết thêm, đại sứ Úc Craig Chittick có buổi gặp truyền thông quốc tế vào chiều 16/8 nhưng cuộc gặp mang tính chất "off the record" (thông tin đưa ra không để công khai).
Trang web huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu hồi tháng Năm có bài về di tích lịch sử Long Tân.
Bài này cho biết di tích lịch sử Bia hình thánh giá Long Tân được quân đội Úc và New Zealand dựng ngày 18/8/1969 với dòng chữ "Kỷ niệm những người lính thuộc Đại đội D, Tiểu đoàn, Lữ đoàn lực lượng đặc nhiệm Hoàng Gia Úc đã bỏ mình tại nơi đây trong trận đánh Long Tân ngày 18/8/1966 - Tiểu đoàn 6 liên quân Úc - Tân Tây Lan dựng lên ngày 18/8/1969."
Bài viết bày tỏ quan điểm di tích đánh dấu "sự thảm hại của quân đội Hoàng Gia Úc trong ý đồ tiêu diệt quân giải phóng".
Nhận xét Độc giả
Bản tin Email