© Stringer / ReutersXe tăng Thổ Nhĩ Kỳ tiến đến thị trấn Jarablus của Syria gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ ngày 24/8/2016
Văn phòng Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ hôm nay thông báo quân đội nước này cùng liên minh quốc tế chống khủng bố đã mở một chiến dịch càn quét IS khỏi thị trấn Jarablus, Syria, giáp biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ.
Đây là lần đầu tiên kể từ khi bắn hạ máy bay Su-24 (Nga) hồi năm ngoái, Không quân Thổ Nhĩ Kỳ mới trở lại đất Syria.
Thông báo của Văn phòng Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết Ankara đã thông báo trước cho Nga về đợt tấn công phiến quân IS tại thị trấn biên giới Jarablus. Hãng thông tấn Anadolu của Thổ cho biết rõ chiến dịch bắt đầu lúc 4h sáng 23/8 (giờ địa phương) nhằm "tăng cường an ninh biên giới và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ cho Syria".
Nhưng theo RT, một mục tiêu khác mà Thổ Không muốn nói ra ở đây là nhân dịp này tiêu diệt luôn cả các mục tiêu của Kurd ở gần Jarablus, hoặc chí ít là ngăn không cho lực lượng chống đối Ankara này chiếm được vùng biên giới giáp với Thổ. Chả thế mà Thổ cho biết, 1500 lính "ôn hòa" (FSA) của Syria do Ankara hậu thuẫn đang ở đất Thổ Nhĩ Kỳ và chuẩn bị vượt biên giới tiến về Jarablus. Nguồn tin cho biết, quân đội và đặc nhiệm Thổ sẽ chịu trách nhiệm hỏa lực pháo binh và không quân, cũng như tổng chỉ huy chiến dịch.
Ẩn ý của Thổ có thể dễ dàng được nhận thấy thông qua cái tên của chiến dịch. Chiến dịch đánh bom IS lần nay ở Syria được Thổ Nhĩ Kỳ gọi là "Lá chắn Euphrates", như một cách ám chỉ rằng Thổ muốn "hất cẳng" lực lượng tự vệ Kurd (YPG- do Mỹ hậu thuẫn) trở lại bờ đông sông Euphrates.
Trong những phản ứng đầu tiên, Kurd cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang bước vào vũng lầy Syria và sớm muộn gì cũng bị "dập te tua như bọn... IS".
Trong khi đó, Mỹ chưa tỏ thái độ nào. Nga cũng vậy, tuy nhiên truyền thông Nga đưa tin có vẻ khá "hào hứng" như thể ủng hộ Thổ nhảy vào Syria. Thực ra, ai cũng thấy là Nga muốn khoét sâu mâu thuẫn Mỹ- Thổ.
Quan hệ giữa Ankara và Damas được cái thiện rõ rệt sau các cuộc không kích của không quân Syria nhằm vào các vị trí của người Kurd đêm 19 rạng sáng 20/8.
"Rõ ràng là Damas đã hiểu ra rằng lực lượng người Kurds ở phía bắc bắt đầu trở thành mối đe dọa cho Syria", Thủ tướng Thổ Binali Yildirim tuyên bố.
Ông Binali Yildirim nói thêm rằng trong 3 tuần tới, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ "năng động" hơn tại Syria.
Kể từ khi lực lượng tự vệ Kurd (YPG-do Mỹ hậu thuẫn) đánh chiếm thị trấn Manbij từ tay IS thì đối với Thổ là giới hạn "vượt quá sức chịu đựng". Mọi cảnh cáo, của Ankara dành cho Mỹ đều... vô vọng. Đó là lý do Thổ Nhĩ Kỳ buộc phải vào cuộc, nhằm tránh viễn cảnh người Kurd sẽ làm chủ hoàn toàn biên giới Thổ-Syria.
Nhận xét: Chính phủ Syria đang ở trong hoàn cảnh "tế nhị" đối với lực lượng người Kurd: Họ
không muốn người Kurd chiếm toàn bộ vùng miền bắc Syria vì nó có thể làm đất nước bị chia cắt. Mặt khác, họ cũng không muốn đối đầu quyết liệt với người Kurd vì lực lượng này có công lớn trong cuộc chiến chống khủng bố, đồng thời cuộc đối đầu như vậy sẽ gây khó khăn cho việc đàm phán, hòa giải về sau này.
Ngược lại, Thổ Nhĩ Kỳ không cần phải hành xử "tế nhị" như vậy do họ luôn coi người Kurd là kẻ thù. Vậy nên có những
phỏng đoán rằng chiến dịch "Lá chắn Euphrates" này của Thổ Nhĩ Kỳ là được phối hợp với chính phủ Syria để ngăn chặn người Kurd. Tất nhiên, dù điều đó có đúng thì cả hai bên sẽ không bao giờ thừa nhận. Chúng ta phải chờ xem diễn biến tình hình ra sao trong những ngày tới.
Nhận xét: Chính phủ Syria đang ở trong hoàn cảnh "tế nhị" đối với lực lượng người Kurd: Họ không muốn người Kurd chiếm toàn bộ vùng miền bắc Syria vì nó có thể làm đất nước bị chia cắt. Mặt khác, họ cũng không muốn đối đầu quyết liệt với người Kurd vì lực lượng này có công lớn trong cuộc chiến chống khủng bố, đồng thời cuộc đối đầu như vậy sẽ gây khó khăn cho việc đàm phán, hòa giải về sau này.
Ngược lại, Thổ Nhĩ Kỳ không cần phải hành xử "tế nhị" như vậy do họ luôn coi người Kurd là kẻ thù. Vậy nên có những phỏng đoán rằng chiến dịch "Lá chắn Euphrates" này của Thổ Nhĩ Kỳ là được phối hợp với chính phủ Syria để ngăn chặn người Kurd. Tất nhiên, dù điều đó có đúng thì cả hai bên sẽ không bao giờ thừa nhận. Chúng ta phải chờ xem diễn biến tình hình ra sao trong những ngày tới.