Rear Admiral John F. Kirby
John F. Kirby, cựu Chuẩn Đô đốc hải quân, đại diện chính thức của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, với lời đe dọa Nga sẽ có nhiều túi xác hơn ở Syria
Mỹ đề cập khả năng xảy ra các cuộc tấn công khủng bố nhằm vào nước Nga tương tự lời đe dọa từ các tổ chức khủng bố như IS hay al-Qaeda.

Mỹ đe dọa Nga

Hôm 28/9, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho rằng Nga được hưởng lợi trong việc chấm dứt tình trạng bạo lực ở Syria do các phần tử khủng bố có khả năng tận dụng khoảng trống ở đó và thực hiện các vụ tấn công nhằm vào những lợi ích của Nga, có lẽ thậm chỉ cả các thành phố của Nga. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã kêu gọi Moskva ngừng không kích tại những vùng chiến sự ở Syria, trong đó có Aleppo.

Báo chí Mỹ cùng ngày loan tin giới chức chính quyền Tổng thống Obama đã bắt đầu cân nhắc các biện pháp đáp trả cứng rắn hơn đối với cuộc tấn công của lực lượng chính phủ Syria do Nga hậu thuẫn nhằm vào Aleppo, trong đó có cả hành động quân sự.

Theo giới chức Mỹ, các cuộc thảo luận mới về sự đáp trả đang được xúc tiến ở "cấp độ chuyên viên". Các cuộc bàn thảo này diễn ra trùng với thời điểm Ngoại trưởng Mỹ John Kerry dọa đình chỉ hợp tác song phương với Nga về vấn đề Syria.

Những phản ứng của Mỹ với Nga về vấn đề Syria diễn ra trong bối cảnh thỏa thuận ngừng bắn do hai cường quốc này làm trung gian đã đổ vỡ trên thực tế. Các cuộc đụng độ tiếp tục nổ ra tại Syria, đặc biệt tại thành phố chiến lược Aleppo.

Nga ngay lập tức có động thái tăng cường sức mạnh quân sự tại Syria và hỗ trợ quân chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad.

Điện Kremlin ngày 29/9 tuyên bố lực lượng không quân Nga sẽ tiếp tục các hoạt động ở Syria. Người phát ngôn Dmitry Peskov cho hay lực lượng không quân Nga sẽ tiếp tục hỗ trợ quân chính phủ Syria và "cuộc chiến chống khủng bố" sẽ tiếp diễn. Ông Peskov hối thúc Washington đưa ra cam kết tách biệt những tay súng đối lập ôn hòa ở Syria với "những phần tử khủng bố", và gọi tuyên bố mới nhất của Mỹ về Syria là vô ích và khó nghe.

Bất chấp những căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Nga, ông tuyên bố Moskva vẫn quan tâm đến việc hợp tác với Mỹ nhằm tìm cách giải quyết cuộc khủng hoảng Syria.

Nhật báo Izvestia của Nga ngày 30/9 đưa tin Moskva đã tăng cường cho căn cứ không quân của nước này ở Syria bằng một số máy bay ném bom và sẵn sàng triển khai thêm các máy bay tấn công mặt đất.

Nguồn tin dẫn lời một quan chức quân sự giấu tên của Nga cho hay các máy bay ném bom Su-24 và Su-34 đã tới căn cứ Hmeymim ở Syria, và "nếu cần thiết, phi đội này sẽ được tăng cường trong 2-3 ngày tới. Hiện các máy bay tấn công mặt đất Su-25 với nhiệm vụ triển khai đến Hmeymim đã được lựa chọn và các phi công đã sẵn sàng nhận lệnh của cấp trên".

Cảnh báo hay khủng bố?

Trong chương trình đối thoại mang tên "Thời gian sẽ chứng minh" phát triên kênh 1TV của Nga, người dẫn chương trình đã thẳng thừng tuyên bố chiếc mặt nạ của Mỹ đã rơi ra cùng với những lời đe dọa về các vụ khủng bố nhằm vào Nga. Đáng chú ý, đây lại là những lời nói của một quan chức ngoại giao và đại diện chính thức cho nước Mỹ.

Những người tham gia chương trình, trong đó có các nhà báo và cả các nghị sĩ quốc hội Nga, cũng thẳng thắn chỉ trích quan chức Ngoại giao Mỹ đã đe dọa và nhắc lại tuyên bố của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov rằng điều này là không thể chấp nhận.

Phản ứng của Mỹ cho thấy nước này thực sự đang thất thế trước Nga ở Syria. Lời đe dọa về khủng bố nhằm vào nước Nga tưởng như chỉ xuất phát từ những nhóm khủng bố như tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thì giờ được chính quan chức Mỹ phát đi. Nước Mỹ đang tự đánh đồng mình với bọn khủng bố? Hay nói như người Nga, chiếc mặt nạ đã rơi ra cùng với những lời đe dọa này.

Giới bình luận quốc tế đánh giá, không giống các cuộc can thiệp quân sự do Mỹ dẫn đầu với cái cớ là chống lại IS ở Syria, chiến dịch của Nga - nhằm ủng hộ các lực lượng Chính quyền Syria - được cho là đã giúp thay đổi cục diện thực tế theo hướng có lợi cho quân đội Syria, lực lượng vốn phải đối phó với hàng loạt nhóm cực đoan trong suốt hơn 5 năm qua.

Sự can thiệp của không quân Nga đã đảm bảo cho Syria tránh khỏi nguy cơ tan rã, đặc biệt trong bối cảnh nhiều âm mưu chia cắt đất nước này đang núp dưới cái bóng của một giải pháp chính trị.

Trong tuyên bố ngày 30/9, Điện Kremlin cho biết những hỗ trợ quân sự của Nga đã đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thủ đô Damascus không rơi vào tay của các phần tử nổi dậy. Ông Dmitry Peskov nói: "Cả IS, al-Qaeda, hay al-Nusra hiện đều không trụ được tại Damascus".

Về phần mình, khi bình luận về những gì mà không quân Nga đã đạt được tại Syria, Bộ trưởng Thông tin Syria Muhammad Ramez Turjman nói thêm: "Syria đang phải đối mặt với một âm mưu xâm lược nhằm phá hoại sự thống nhất và toàn vẹn, có rất nhiều thế lực bên ngoài muốn chia rẽ đất nước này".

Ngay từ những ngày đầu của cuộc khủng hoảng, Mỹ và các cường quốc phương Tây khác đã đứng về phía phe đối lập, liên tục đưa ra những lời kêu gọi lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Trước khi Nga can thiệp vào Syria, quân đội Syria đã phải một mình chiến đấu chống lại các thế lực nổi dậy được nước ngoài hậu thuẫn, và cùng với đó là cuộc can thiệp của liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu.

Mọi chuyện đã thay đổi kể từ khi có sự can thiệp của Nga, và quân đội Syria đã chuyển từ thế thủ sang thế công, giành lại lãnh thổ bị mất ở tỉnh Latakia phía Bắc Syria, giành quyền kiểm soát thành phố cổ Palmyra và đẩy lùi vô số cuộc tấn công của các phần tử nổi dậy tại những vùng trọng điểm. Chiến thắng mới nhất là ở Aleppo, nơi quân đội Syria tiếp tục đẩy lùi được phe nổi dậy.

Một nhà phân tích khu vực có tên là Osama Danura cho rằng: "Nga đang thay mặt toàn thế giới chống lại những kẻ khủng bố và đã giúp Damascus tránh khỏi sự sụp đổ vào thời điểm quân nổi dậy đã kiểm soát được một số khu vực trọng yếu dọc đất nước".

Với sự hậu thuẫn của Nga, Tổng thống Syria Assad mới đây đã nhấn mạnh rằng mục tiêu chính của quân đội Syria là giành lại từng tấc đất.

Hôm 1/10, một đoạn băng ghi âm dài 40 phút được thực hiện bên lề Đại Hội đồng Liên hợp quốc bị tiết lộ cho thấy Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng trong vấn đề Syria "người Nga đã lừa" ông. Phát biểu này được ông Kerry đưa ra trong cuộc gặp với khoảng 20 đại diện các tổ chức nhân đạo Syria cũng như các nhà ngoại giao diễn ra hôm 22/9.

Trong đoạn ghi âm, ông Kerry thừa nhận Mỹ không có căn cứ pháp lý để tấn công chính phủ của Tổng thống Assad, trong khi lực lượng Nga đang hiện diện tại đó theo lời mời của nhà cầm quyền quốc gia Trung Đông này.