Vladimir Putin and Rex Tillerson
© Sputnik/ Mikhail KlimentyevVladimir Putin và Rex Tillerson
Tập đoàn Exxon Mobil xin làm ăn lại với Nga


Ngày 19/4, tờ Wall Street Journal (WSJ) đưa tin, tập đoàn năng lượng dầu khí Exxon Mobil của Mỹ đã nộp đơn lên Bộ Tài chính nước này xin được cấp phép trở lại cho việc hợp tác làm ăn với tập đoàn dầu khí Rosneft của Nga.

Một cựu quan chức Bộ ngoại giao Mỹ đã xác nhận với WSJ thông tin này. Một quan chức khác trong ngành dầu khí cũng khẳng định lời đề nghị trên là đúng.

Tập đoàn năng lượng dầu khí Exxon Mobil từng do ông Rex Tillerson, đương kim Ngoại trưởng Mỹ hiện nay điều hành. Dưới thời của Tổng thống Mỹ Obama, tập đoàn Exxon đã có đơn xin miễn khỏi lệnh trừng phạt tuy nhiên không được chấp nhận.

"Exxon vẫn chưa từ bỏ đề nghị đó", WSJ dẫn lời một vị quan chức giấu tên tiết lộ.

Theo tờ báo Mỹ, nguyện vọng của Tập đoàn Exxon là được chính quyền của Tổng thống Trump cho phép tiếp tục trở lại hoạt động khai thác cùng tập đoàn Rosneft tại Biển Đen.

Phía Exxon lo ngại, họ có thể bị mất các quyền khai thác theo hợp đồng tại khu vực trên nếu không bắt đầu triển khai các hoạt động khai thác vào cuối năm 2017.

Trong khi đó, ông Hal Eren, cựu quan chức thuộc Văn phòng Quản lý Tài sản Nước ngoài của Bộ Tài chính Mỹ khẳng định việc miễn giảm đó ít khi được yêu cầu. Hầu hết các trường hợp được thông qua vì lý do môi trường hoặc an toàn.

Theo ông Eren, yêu cầu của Exxon sẽ khó có thể được chấp nhận khi các biện pháp trừng phạt Nga hiện nay vẫn được áp dụng. "Tôi không nghĩ rằng họ sẽ cấp giấy phép", vị cựu quan chức nhấn mạnh.

Mỹ xé rào nối lại quan hệ với Nga?

Không phải ngẫu nhiên mà tập đoàn năng lượng của Mỹ đưa ra lời đề nghị hợp tác lại với Nga vào thời điểm này. Cách đây không lâu, ông Rex Tillerson, người điều hành tập đoàn này trong nhiều năm đã trở thành Ngoại trưởng Mỹ.

Theo giới chuyên gia, để có thể được cấp phép trở lại, Exxon cần phải có sự đồng ý của Bộ ngoại giao Mỹ và cá nhân Ngoại trưởng Rex Tillerson. Đây sẽ là một trong những tiếng nói có ý nghĩa quan trọng.

Ông Rex Tillerson được biết đến là người có mối quan hệ gần gũi với chính quyền của Tổng thống Putin. Ông đã mở rộng hoạt động của tập đoàn Exxon Mobil tại Nga suốt hàng chục năm qua.

Đặc biệt, ông là người phản đối các lệnh trừng phạt Mỹ áp đặt lên Nga liên quan đến cuộc khủng hoảng ở đông Ukraine và việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào lãnh thổ thời kỳ Tổng thống Obama còn nắm quyền.

Đáng chú ý, kiến nghị của tập đoàn Exxon đã không được nêu ra trong các phiên điều trần ở Thượng viện để thông qua vị trí ngoại trưởng cho ông Rex Tillerson.

Do đó, thời điểm này, khi ông Rex Tillerson đã có tầm ảnh hưởng nhất định và được Tổng thống Donald Trump tin tưởng thì lời đề nghị của Exxon rất đáng để xem xét.

Trong một động thái có liên quan, ngày 12/4, phát biểu tại cuộc họp báo chung của khối NATO, ông Trump nói đã với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg rằng quan hệ giữa Moskva-Washington đang ở mức rất thấp.

"Chúng tôi không hòa hợp với Nga chút nào", ông Trump nhấn mạnh.

Nhưng ngay sau lời tuyên bố đó, ông chủ Nhà Trắng bày tỏ mong muốn cải thiện mối quan hệ và hợp tác với chính quyền của Tổng thống Putin.

"Sẽ là một điều tuyệt vời nếu chúng ta hợp tác với ông Putin, với Nga... Tôi muốn hòa hợp với mọi người", ông Trump khẳng định.

Đề cập đến những nỗi sợ hãi có thể bùng phát khắp châu Âu do quan hệ căng thẳng giữa Mỹ-Nga, ông Trump tiếp tục trấn an: "không phải sợ gì cả... đó sẽ là tình hình lý tưởng".

Về phần mình, Nga cũng không ít lần lên tiếng khẳng định sẵn sàng bình thường hóa quan hệ với Mỹ dù trên thực tế 2 nước vẫn còn những bất đồng chưa thể giải quyết.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov từng tuyên bố việc Moskva và Washington nối lại các quan hệ hợp tác sẽ là cách tốt nhất để cân bằng lợi ích giữa các bên.

Bên cạnh đó, ông Lavrov còn khẳng định rằng "điều này chỉ có thể đạt được dựa trên sự bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và bằng mọi cách cân bằng các mục đích chung, trước hết là trong cuộc chiến chống khủng bố".