© AP Photo/Vladimir KondrashovCăn cứ không quân hiện tại của Nga tại Latakia
Nga mở sân bay thứ 2, dành cho máy bay chiến đấu
Nguồn tin quân sự của Nga hôm 3-12 cho biết, ngoài sân bay Hmeymim ở Latakia, nằm ở vùng rừng núi tây bắc, gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, nước này đang nâng cấp một sân bay quân sự mới ở miền trung Syria cho các máy bay chiến đấu, để tiến hành chiến dịch công kích chống lại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).
"Giai đoạn chuẩn bị cho căn cứ Shaayrat ở Syria đã gần hoàn thành. Nó sắp sẵn sàng để trở thành một căn cứ quân sự mới của Moscow. Một số cố vấn Nga đã đến Shaayrat vài tuần trước. Căn cứ sẽ bắt đầu được lực lượng Nga sử dụng trước cuối tháng này" - một nguồn tin quân sự cho hay.
Còn căn cứ không quân mới Shaayrat thuộc tỉnh miền trung Homs, cách thành phố thủ phủ của tỉnh khoảng 40km về phía đông nam, cách biên giới Lebanon khoảng tầm 60km về phía tây.
Đóng quân tại Shayrat, lực lượng không quân Nga sẽ không gặp các mối đe dọa lớn do quân đội chính phủ Syria đang làm chủ hoàn toàn thành phố Homs và hầu hết khu vực phụ cận. Lực lượng đối lập và IS tại tỉnh miền Trung Syria này sắp bị quân đội chính phủ tiêu diệt hoàn toàn.
Căn cứ Shayrat hiện có khoảng 50-60 binh sĩ, 10 máy bay và 15 trực thăng tấn công của Nga. Ngoài ra, Nga cũng đã triển khai các trực thăng vũ trang ở sân bay quân sự T-4 gần đó để không kích các mục tiêu IS ở Palmyra.
Một nguồn tin chưa xác minh cho biết, hiện trực thăng vũ trang hiện đại nhất của Nga là "Thợ săn đêm" Mi-28N Night Hunter đã hiện diện ở khu vực này.
Moscow mới bắt đầu mở rộng căn cứ Shayrat cách đây 1 tháng để tiếp nhận các máy bay chiến đấu cánh cố định, mở rộng đáng kể khả năng thực hiện các cuộc không kích sang biên giới phía đông của Syria. Nếu có thêm căn cứ này, số máy bay Nga tham chiến tại Syria sẽ tăng lên ít nhất là 100 chiếc.
Điểm thuận lợi là căn cứ Shayrat cơ bản đã có cơ sở hạ tầng kiên cố với nhiều nhà vòm chứa máy bay được gia cố chống đạn pháo, đường băng cất cánh dài, thuận tiện cho việc triển khai máy bay chiến đấu cánh cố định. Để sử dụng chỉ cần thời gian cải tạo và nâng cấp ngắn.
Theo thông tin từ tình báo Israel, lực lượng Nga đang cải tạo, nối dài đường băng của căn cứ Shayrat lên 3km cho phép mọi loại phương tiện bay quân sự cất hoặc hạ cánh và mở thêm một đường băng mới tại đây cho máy bay vận tải. Với tiến độ hiện tại, căn cứ này sẽ sẵn sàng hoạt động trong cuối tháng này.
Ông Rami Abdel Rahman, chủ tịch Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) - một tổ chức phi chính phủ có trụ sở ở London cũng đã xác nhận, Nga đang xây dựng các đường băng mới tại sân bay Shaayrat và nâng cấp khu vực xung quanh để sớm đưa nó đi vào hoạt động.
Bản đồ 2 căn cứ không quân máy bay chiến đấu của Nga ở Syria
Việc mở thêm căn cứ không quân Shaayrat ở khu vực miền trung là bước đi hợp logic sau sự thành công vượt ngoài mong đợi của lực lượng không quân Nga đóng tại căn cứ Hmeymim ở tỉnh Latakia (phía bắc), từ giờ, nhóm không quân Nga đóng tại căn cứ giáp biên giới Thổ Nhĩ Kỳ này sẽ chỉ tập trung cắt đứt tuyến tiếp vận của IS và phiến quân ở biên giới phía bắc.
Bước ngoặt mới trên chiến trường Syria?
Trước đây Nga chỉ có hai căn cứ quân sự tại Syria là căn cứ không quân Hmeymim ở Latakia và căn cứ bảo đảm hải quân ở Tartus, nhưng mới đây Moscow đã triển khai thêm 2 căn cứ mới ở Hama và Tiyas, nâng tổng số căn cứ quân sự mà Nga duy trì ở Syria lên 4.
Tuy nhiên, việc mở thêm căn cứ không quân thứ 2 cho máy bay chiến đấu mới Shaayrat ở khu vực miền trung mới là yếu tố quan trọng nhất, có thể tạo ra một cục diện mới trên chiến trường Syria.
Thứ nhất: Nối thông đường sang Lebanon, cùng cố khu vực kiểm soát phía tây
Hiện nay, phía nam và phía tây của căn cứ Shaayrat có một số thị trấn do tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS kiểm soát, đang bị các lực lượng chính phủ và vài nhóm đối lập Syria đang bắt đầu hợp tác với Nga, cùng với các tay súng thuộc lực lượng Hezbollah ở Lebanon, tấn công dữ dội để giải phóng hoàn toàn tỉnh Horm.
Mặt khác, nếu quân chính phủ Syria chiếm được nốt các thị trấn này, họ sẽ nối thông đường biên giới với Lebanon, tạo điều kiện thuận lợi để tăng cường sự chi việc của lực lượng Hezbollah, đảm bảo an toàn phía bên sườn phía tây và phía nam, phía bắc cho lực lượng Nga đồn trú ở đây yên tâm hỗ trợ hướng đông.
Ngoài ra, đây là bước đi cần thiết để giữ vững vùng duyên hải phía Tây Syria, giáp với Địa Trung Hải và tạo bàn đạp cho các chiến dịch quân sự lớn trong tương lai.
Mở rộng vùng giải phóng ở đồng bằng phía nam và đông nam
Hiện nay, quân đội Syria cũng đang tiếp cận khu vực ngoại vi của Al-Qaryatain, một thị trấn ở tỉnh Homs bị IS chiếm đóng hồi tháng 8. Theo nguồn tin quân sự trên, máy bay Nga và Syria đã tiến hành ít nhất 40 cuộc không kích vào nội thị và phụ cận thị trấn đông nam này trong 24 giờ qua.
Quân đội Syria cũng đang cố gắng tiến gần đến thị trấn cổ nhất trong lịch sử là al-Palmyra, cách Shaayrat khoảng 130 km về phía đông, bị các nhóm phiến quân chiếm giữ từ hồi tháng 5. Việc triển khai máy bay cường kích để hỗ trợ hoạt động mặt đất ở các khu vực này là rất cần thiết.
Nằm ở miền Trung Syria, không quân Nga từ căn cứ Shayrat có thể nhanh chóng hỗ trợ hỏa lực cho quân chính phủ Damascus đang chiến đấu ở Palmyra, Hama, Deir ez-Zor..., giúp họ tái chiếm thêm các vùng đất mới, mở rộng vùng kiểm soát của chính phủ Syria sang phía đông.
Thứ hai: Kiểm soát khu vực hoang mạc đông nam
Đặt căn cứ tại Shayrat, Không quân Nga cũng có thể tăng đáng kể tần suất cất cánh so với căn cứ ở Hmeymim, miền Bắc Syria, phạm vi tác chiến cũng được mở rộng hơn rất nhiều sang phía đông, tiến tới khu vực biên giới với Jorrdan và Iraq.
Đặt tại đây, máy bay chiến đấu Nga có khả năng yểm trợ đắc lực cho các đơn vị trực thăng vũ trang vốn có tầm hoạt động ngắn, nhưng là phương tiện chiến đấu cực kỳ hiệu quả tại vùng địa hình sa mạc, hoang mạc nằm ở phía nam và đông nam Syria và tác chiến trong các đô thị phía đông và miền Nam Syria.
Trước mắt, quân đội Syria sẽ không tiến chiếm những vùng hoang mạc này nhưng sự hiện diện của chiến đấu cơ Nga ở đây sẽ giúp họ hoàn toàn kiểm soát được chúng, ngăn chặn nguồn dầu lậu của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS khai thác tại các hoang mạc, cắt đứt các con đường vận chuyển dầu sang Iraq và vận chuyển ngược vũ khí trang bị về Syria.
Với việc Nga mở thêm sân bay quân sự ở Shaayrat, có thể nhận thấy Moscow và Damascus đã bắt đầu chuyển sang giai đoạn phản công, đẩy mạnh chiến lược giành đất giành dân, chủ động tấn công tái chiếm các vùng đất từ tay các nhóm vũ trang đối lập và tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS.
Do đó, việc triển khai chiến đấu cơ ở căn cứ không quân này mở ra một giai đoạn mới trong cục diện giằng co ở Syria, tạo ra bước ngoặt quyết định trên chiến trường Syria.
Nhận xét: Còn một "bàn tay bẩn thỉu" nữa nhúng vào Syria là Israel mà từ trước đến nay Nga chưa tiện xử lý. Việc thiết lập căn cứ không quân thứ hai ở miền trung này sẽ giúp kiểm soát biên giới phía nam của Syria với Israel tốt hơn, thậm chí trong tương lai có thể giúp chính phủ Syria giành lại Cao nguyên Golan, vùng đất mà Israel đã cướp trắng trợn từ Syria năm 1967.