How IS smuggles its oil
© Al-ArabyMô phỏng quy trình khai thác, giao dịch dầu lậu của IS
Truyền thông Qatar khẳng định Israel là đối tác chủ chốt tiêu thụ dầu lậu của Nhà nước Hồi giáo IS tự xưng.

Israel mua số lượng lớn dầu lậu của IS

Tờ al-Araby al-Jadeed của Qatar mới đây đã cho đăng tải phóng sự liên quan đến mạng lưới vận chuyển, thu mua dầu lậu do IS khai thác trên phần lãnh thổ mà quân khủng bố kiểm soát ở Iraq và Syria.

Theo điều tra của các phóng viên, dầu được IS múc lên tại các mỏ ở miền Đông Syria (chủ yếu là mỏ Cocono và al-Taim) và miền Bắc Iraq (trọng tâm là các mỏ al-Najma và al-Qayara ở Mosul).

Sản lượng khai thác dao động trong khoảng từ 30.000 - 40.000 thùng/ngày, giúp cho quân khủng bố thu được khoản lợi nhuận khoảng 3 triệu USD/ngày. Con số này hiện giảm xuống từ 1-1,5 triệu USD/ngày sau khi Nga mở rộng không kích nhằm vào các cơ sở khai thác, đoàn xe chở dầu của IS.

Dầu sau khi khai thác được sẽ được chuyển tới thành phố Zakhu thuộc quyền quản lý của người Kurd nằm ở vùng đất ngã ba biên giới Syria, Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ.

Các môi giới người Thổ Nhĩ Kỳ và Israel có mặt tại đây và khi đã chốt được mức giá giao dịch, dầu lậu được chuyển tới thành phố Silop (Thổ Nhĩ Kỳ), được đóng nhãn là có nguồn gốc từ Khu vực chính quyền người Kurd ở Iraq và bán với mức giá từ 15-18 USD/thùng. Giá này rẻ hơn rất nhiều so với giá trên thị trường thế giới, dầu ngọt nhẹ WTI và dầu biển Bắc lần lượt quanh ngưỡng 41 USD/thùng và 45 USD/thùng.

Đầu mối thu gom là Farid, một nhân vật trung gian người Israel, tầm 50 tuổi, mang cả quốc tịch Hy Lạp. Từ đây, Farid chuyển dầu qua một số cảng ở Thổ Nhĩ Kỳ tới các khác và Israel là một đích đến chủ yếu.

"Israel theo cách này hay cách khác là tác nhân buôn dầu chủ yếu cho IS. Không có Israel, dầu do quân khủng bố sản xuất sẽ chỉ đi lòng vòng giữa Iraq, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Ngay cả các lái buôn ở 3 nước này cũng sẽ không dám nhận dầu (từ IS) nếu họ không có một đối tác tiêu thụ ở Israel", tờ al-Araby al-Jadeed dẫn lời một quan chức ngành dầu lửa Iraq tiết lộ.

Rửa nguồn dầu bẩn

Không dừng lại ở việc mua dầu lậu từ IS, phóng sự điều tra còn chỉ rõ Israel cũng đang kiếm được những hoản lợi nhuận kếch xù từ việc vận chuyển dầu bán cho các đối tác khác.

Một quan chức châu Âu làm việc tại một tập đoàn dầu khí quốc tế hoạt động ở Trung Đông tiết lộ tại Israel, dầu được lọc qua 2 đến 3 lần, vì nước này không có các nhà máy lọc dầu hiện đại.

"Vàng đen" sau đó được xuất đi các nước Địa Trung Hải - nơi mà chúng có được vị thế "bán hợp pháp", với mức giá 30-35 USD/thùng. Tại bến mới, dầu được bán lại cho một vài công ty tư nhân với đích đến đa phần là một cơ sở lọc dầu do một người Italy làm chủ.

Trong quá trình điều tra, phóng viên tờ Al-Araby còn phát hiện thấy IS sử dụng nhiều hình thức thanh toán dầu lậu, theo kiểu các băng đảng mafia quốc tế hay thực hiện. Sau khi nhận 10-25% tiền tươi ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, IS được 3 công ty đầu mối thanh toán phần còn lại bằng các tài khoản mở tại một ngân hàng tư nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ, dưới tên một công dân Iraq nào đó; hoặc là trả thông qua những người trung gian như Farid.

Đây không phải là lần đầu tiên Israel dính cáo buộc tiêu thụ dầu lậu của nhóm phần tử hồi giáo IS. Những thông tin mà phóng viên tờ al-Araby al-Jadeed đưa ra trong điều tra đặc biệt cũng trùng hợp với dữ liệu mà truyền thông phương Tây từng mô tả trước đó.

Hồi tháng 8/2015, tờ Thời báo tài chính (Financial Times/Anh) đưa tin, Israel bao tiêu tới 75% nguồn dầu do lực lượng người Kurd tại Iraq khai thác; 1/3 trong số này được chuyển qua cảng Ceyhan (Thổ Nhĩ Kỳ) - cửa ngõ tiềm tàng cho dòng dầu lậu của IS.

Ít lâu sau đó, hãng thông tấn Interfax dẫn trang tin The Globes của Israel cũng khẳng định các nhóm buôn lậu người Kurd và người Thổ mua dầu thô của IS, vận chuyển bí mật dưới nhiều vỏ bọc khác nhau để bán cho nhiều "khách hàng", trong đó có Israel.

Trước đây, Thổ Nhĩ Kỳ bị cáo buộc là nước tiếp tay và mua bán dầu lậu giá rẻ với số lượng lớn của phiến quan khủng bố IS. Tuy nhiên những bằng chứng từ truyền thông Trung Đông đưa ra có thể thấy rằng, Israel mới là nơi thu được những lợi ích béo bở từ hoạt động mua bán dầu lậu giá rẻ với IS.

Rõ ràng việc chọn được khách hàng như Thổ Nhĩ Kỳ và Israel là yếu tố quan trọng giúp lực lượng Nhà nước Hồi giáo có thêm nguồn tài chính để dùng vào việc mua vũ khí, thuê chuyên gia và gây thêm sức ép cho cuộc không kích của liên minh các nước tại chiến trường Syria.