US warplane
© AP Photo/U.S. Air Force
Trong một báo cáo được công bố vào ngày 16 tháng 11, tờ New York Times của Mỹ cho biết, cứ 5 cuộc không kích tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) của máy bay liên minh do Mỹ dẫn đầu có một vụ dẫn đến cái chết của người dân thường ở Iraq và Syria.

"Thời báo New York" đã điều tra các báo cáo của liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo và đến thăm các địa điểm diễn ra 150 cuộc không kích ở ba khu vực ở miền bắc Iraq trong khoảng thời gian từ 2016 đến 2017.

Các nhà báo New York Times đã trực tiếp gặp các thân nhân của nạn nhân bị giết chết trong cuộc không kích. Kết quả điều tra đã phát hiện ra sự thật kinh hoàng là tỷ lệ dân thường thực tế bị bom Mỹ giết hại cao gấp 31 lần so với con số mà liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo đã công bố.

Liên minh do Mỹ dẫn đầu tuyên bố rằng chỉ có 89 cuộc không kích IS trong số 14.000 vụ tiến hành từ năm 2014 đến nay đã dẫn đến thương vong của dân thường.

Tuy nhiên, theo kết quả của cuộc điều tra do tờ New York Times tiến hành, thực tế là đã có tới 2.800 cuộc không kích của liên minh gây ra cái chết cho dân thường Iraq.

New York Times cáo buộc liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo đã không đề cập đến nhiều nạn nhân dân sự trong các báo cáo của họ và thậm chí họ còn dấu giếm con số thực tế bằng cách mô tả một số nạn nhân của các vụ không kích là "những kẻ ủng hộ IS".

Báo cáo của tờ New York Times đã cung cấp nhiều ví dụ về những trường hợp như vậy.

Trong một báo cáo khác trước đây (cũng do New York Times đăng tải vào ngày 29 tháng 5 năm 2012), tờ báo này đã báo cáo buộc chính quyền của ông Barak Obama chấp nhận một "phương pháp còn tranh cãi" để tính toán con số thương vong dân sự.

Một số quan chức chính quyền cho biết, phương pháp này tính gộp "tất cả nam giới ở độ tuổi quân đội trong khu vực bị tấn công là khủng bố", trừ phi có thông tin tình báo rõ ràng chứng minh họ vô tội. Do đó, nếu giết 100 nam giới trong khu vực đó thì Mỹ sẽ công bố là tiêu diệt được 100 khủng bố.

Thực ra, đây không phải là lần đầu tiên liên minh do Mỹ dẫn đầu đã buộc tội giết chết một số lượng lớn thường dân trong cuộc không kích chống tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo.

Ví dụ như theo báo cáo của Chương trình điều tra Airwars, chuyên theo dõi các cuộc không kích của IS, con số thống kê chỉ ra rằng, đã có tới 1.058 thường dân đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo trong chiến dịch giải phóng Raqqa.

Theo một, Ủy ban Điều tra của Liên Hiệp Quốc (UN) được giao nhiệm vụ điều tra các vi phạm về các tội ác chiến tranh quốc tế và các tội ác chống lại nhân loại ở Syria cho biết, việc tăng cường các cuộc không kích của liên minh do Mỹ dẫn đầu đã khiến số nạn nhân là thường dân Syria lên tới con số kỷ lục.

Ví dụ như trong một bài báo của Guardian đăng hồi tháng 4 năm nay đã tiết lộ, Ủy ban Điều tra của Liên Hiệp Quốc (UN) cáo buộc máy bay của Hoa Kỳ giết chết 300 thường dân chỉ trong tháng 3/2017, nhưng đến tháng 6, con số này được Mỹ thực hiện chỉ trong vòng... 1 tuần ném bom.

Các nhà điều tra tội phạm chiến tranh của Liên Hiệp Quốc phát hiện rằng, kể từ khi tăng tốc các cuộc không kích ở thành phố Raqqa của Syria bắt đầu vào tuần đầu tháng 6, đã có tới 300 thường dân thiệt mạng, cao gấp mấy chục lần so với các vụ ném bom nhầm của Nga-Syria gây ra.

Ông Paulo Pinheiro, Chủ tịch Ủy ban Liên lạc của Liên Hiệp Quốc nói trước Hội đồng Nhân quyền tại Geneva rằng, con số 300 chỉ được thống kê trong số người chết vì các cuộc không kích. Do đó, con số tử vong của thường dân do lực lượng quân đội trên mặt đất gây ra có thể còn cao hơn rất nhiều.

Kết thúc bài báo, tờ New York Times đã đưa ra một số câu hỏi nghiêm túc về "nền tảng đạo đức" của cuộc chiến chống khủng bố IS do liên quân do Hoa Kỳ lãnh đạo đối với thường dân. Đặc biệt là sau khi BBC tiết lộ một thỏa thuận bí mật giữa Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn, cho phép hàng trăm tay súng khủng bố IS thoát khỏi Raqqa.