Netanyahu
© Jack Guez / AFP
Ông Netanyahu và nguy cơ... hầu tòa

Phát biểu tại họp báo trong khuôn khổ chuyến thăm Brazil, Thủ tướng Netanyahu khẳng định ông sẽ không từ chức trong trường hợp bị Tổng chưởng lý triệu tập điều trần trước khi diễn ra bầu cử.

Thủ tướng Israel nhấn mạnh nguyên nhân khiến ông không từ chức là do các cuộc điều tra sẽ không mang lại kết quả gì và luật pháp Israel không yêu cầu ông phải làm như vậy.

Theo luật của Israel, việc điều trần là thủ tục cần thiết trước khi các cáo buộc được chính thức ban hành. Trong một tháng tới, Tổng chưởng lý Israel sẽ đưa ra quyết định buộc tội hay không với ông Netanyahu.

Tuy nhiên, luật pháp Israel cũng không bắt buộc Thủ tướng phải từ chức nếu bị buộc tội là tham nhũng cho đến khi có kết luận điều tra và hình thành bản án. Tuy nhiên, những điều này sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến uy tín chính trị của ông Netanyahu.

Hiện tại, các nhà chức trách Israel bao gồm các cơ quan tố tụng và cảnh sát nước này tuyên bố họ có đủ bằng chứng để đề nghị buộc tội Thủ tướng Netanyahu và phu nhân Sara về việc nhận hối lộ và nhiều tội danh khác. Đây là lần thứ 3 ông Netanyahu đối diện với một lời đề nghị truy tố từ các cơ quan chức năng.

Cuộc điều tra tập trung vào vấn đề ông Netanyahu đã sử dụng ảnh hưởng của mình để mang lại lợi ích kinh tế cho tập đoàn viễn thông lớn nhất Israel là Bezeq để đổi lại các lợi ích về tiền bạc, cũng như trang tin tức Walla! của tập đoàn này đưa tin tích cực về ông và gia đình.

Ông Netanyahu cũng là đối tượng bị điều tra trong một số vụ án khác với cáo buộc nhận hối lộ và lạm dụng lòng tin. Trong đó có vụ việc về nhận các đồ trang sức xa xỉ, rượu, xì gà đắt tiền với tổng giá trị khoảng 285.000 USD.

Trong một vụ khác, các điều tra viên nghi ngờ ông Netanyahu tìm cách thỏa thuận với chủ bút của tờ báo bán chạy nhất Israel Yediot Aharonot để báo này đưa tin có lợi cho ông.

Cảnh sát Israel cho biết họ có đủ bằng chứng để buộc tội ông Netanyahu về việc nhận hối lộ, gian lận, bất tín trong khi vợ ông Sara đối mặt với cáo buộc nhận hối lộ, gian lận, bất tín và hủy bằng chứng.

Ván bài tất tay của ông Netanyahu

Cần chú ý rằng trong suốt năm 2018, ông Netanyahu luôn là người phản đối tổng tuyển cử trước thời hạn. Ông luôn ủng hộ kế hoạch bầu cử được thực hiện vào tháng 9/2019, bất chấp việc liên minh cầm quyền của ông chỉ còn 121 ghế so với phe đối lập là 120 ghế tại Quốc hội Israel từ hồi tháng 10/2018.

Tuy nhiên, đầu tháng 12/2018, ông Netanyahu bất ngờ ủng hộ kế hoạch Tổng tuyển cử trước thời hạn, diễn ra vào tháng 4/2019. Quốc hội Israel cũng đã phê duyệt phương án này và sẽ có một cuộc bầu cử sớm với chính quyền Do Thái.

Các nhà phân tích cho rằng quyết định tiến hành bầu cử sớm của ông Netanyahu là nhằm giúp ông có thêm thuận lợi để chống lại các cáo buộc. Nó cũng cho thấy một lần nữa Thủ tướng Israel đã phải chơi tất tay cho kế hoạch bầu cử sớm lần này.

Cơ hội lớn nhất để ông Netanyahu thoát khỏi một cuộc điều trần và kết quả buộc tội là khả năng cáo buộc ngược của ông Thủ tướng với cơ quan tư pháp. Chỉ còn 4 tháng nữa là đến cuộc bầu cử, ông Netanyahu hoàn toàn có thể tố cáo tòa án can thiệp vào cuộc vận động bầu cử. Đây là thế khó của tòa án đối với đương kim Thủ tướng Israel.

Tiếp đến, nếu Thủ tướng Israel tái đắc cử và các quyết định luận tội vẫn diễn ra, ông Netanyahu tiếp tục có thể cáo buộc tòa án và tư pháp đang chống đối vị lãnh đạo hợp pháp do dân bầu, can thiệp kết quả bầu cử.

Tổng tuyển cử trước thời hạn là cơ hội cuối cùng của ông Netanyahu để tránh được các cáo buộc về tội tham nhũng, hối lộ và nguy cơ ngồi tù. Tuy nhiên, đảng Likud và liên minh cầm quyền của Thủ tướng này cũng đang vấp phải nhiều khó khăn.

Chính sách an ninh tại khu vực cao nguyên Golan và dải Gaza dưới thời ông Netanyahu không thực sự thuyết phục, bằng chứng là việc ông Liberman từ chức Bộ trưởng Quốc phòng, rút khỏi chính trường với toàn bộ thành viên của Đảng mà ông này đại diện.

Điều này khiến số ghế trong liên minh cầm quyền của ông Netanyahu chỉ hơn phe đối lập đúng 1 ghế (121/120). Ông Netanyahu buộc phải dùng mọi biện pháp để tăng uy tín chính trị, bao gồm việc kiêm nhiệm chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng, đồng thời bằng mọi giá nối lại các cuộc không kích vào Syria và triệt phá các hoạt động của Hezbollah nhằm nguy hại đến Israel.

Thủ tướng Israel đã ghi điểm trong các cuộc không kích hôm 25/12 vào Syria. Tuy nhiên, như vậy là chưa đủ với một nhà lãnh đạo được gắn với các cáo buộc tham nhũng nhiều hơn là thành tích.