© Gleb Garanich / ReutersHệ thống ống dẫn khí đốt của Ukraine, vốn dĩ có thể mang lại nguồn lợi lớn cho nền kinh tế nước này, bây giờ sắp bị bỏ rỉ không ai thèm ngó đến.
Ngày 7-6, Lãnh đạo tập đoàn dầu khí quốc gia Nga Gazprom là ông Alexei Miller công bố rằng, Tập đoàn dầu khí quốc gia Naftogaz của Ukraine đã gửi thư đến Gazprom, trong thư thể hiện đề nghị Moscow nối lại cung cấp khí đốt cho nước này.
Nhà lãnh đạo ngành dầu khí Nga cho biết, Ukraine đã đề xuất với Nga việc cung cấp khí đốt trong vòng chín tháng, bao gồm 6 tháng cuối năm 2016 và 3 tháng đầu năm 2017.
Ông Miller cho biết, tuy Kiev không đề cập đến việc tại sao họ lại tái đề nghị mua khí đốt Nga, nhưng ông biết được lý do rằng, các nước thành viên châu Âu đã cắt giảm khối lượng cung cấp khí đốt cho nước này nên việc thay đổi thái độ của các công ty Ukraine là điều dễ hiểu.
Theo vị lãnh đao Gazprom, khối lượng khí đốt được cung cấp ngược lại cho Ukraine hàng ngày từ châu Âu trong tháng 6 năm nay đã giảm 6,4 lần so với tháng 5 và giảm 16,8 lần so với tháng 4.
Do đó, nếu không quay lại mua khí đốt Nga để sử dụng trước mắt và để dự trữ thì trong tương lai Ukraine sẽ phải đối mặt với một mùa đông tê cóng chứ không còn là lạnh giá.
Theo chiều ngược lại, người đứng đầu Naftogaz là ông Andrei Kobolev cho biết, nước này có thể nối lại việc mua khí đốt từ Nga, nếu Gazprom đồng ý với những thay đổi về phần giá cả trong hợp đồng, theo hướng bán gas cho Ukraine phải rẻ hơn giá của châu Âu.
Từ cuối tháng 11 năm 2015, Ukraine đã tuyên bố đình chỉ việc mua khí đốt của Nga và quay sang nhập khẩu quá cảnh từ một số nước của Liên minh châu Âu, bởi Kiev cho rằng, giá khí đốt ngược của các nước EU bán cho họ thấp hơn so với mức giá của Moscow.
Trước đó, Phó Thủ tướng Ukraine Stepan Kubiv thông báo mức giá nhập khẩu khí đốt trung bình nước này dự kiến trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 12/2016 ở mức 185 USD cho mỗi nghìn mét khối, còn nếu tính thêm chi phí vận chuyển tới biên giới miền tây Ukraine, thì giá sẽ tăng thêm 10 USD nữa.
Kể từ 1 tháng 1 năm 2016, đã hết hạn chế độ ưu đãi giảm giá khí đốt của Nga bán cho Ukraine, vốn duy trì hiệu lực từ năm 2014 trong khuôn khổ cái gọi là "gói mùa đông", còn tiếp theo mức giá tương lai của khí đốt phải tương ứng với hợp đồng đang có giá trị giữa Gazprom và Naftogaz.
Lãnh đạo Bộ Năng lượng Liên bang Nga Alexandr Novak lưu ý rằng, Moscow không thấy sự cần thiết phải gia hạn ưu đãi giảm giá, vì rằng giá thành sản xuất gas đã tăng lên vùn vụt, cũng như sự cạnh tranh về giá thấp của các nhà sản xuất năng lượng.
Sau đó, Bộ trưởng Năng lượng Nga hồi đầu tháng 4 đã thông báo, từ quý II trở đi, nước này chỉ có thể cung cấp gas cho Ukraine với mức tương ứng với hợp đồng trước đây giữa Gazprom và Naftogaz (mà Ukraine đã tự đình chỉ) là chưa tới 180 USD.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Năng lượng và Công nghiệp than Ukraine Vladimir Demchishin cho biết, nước này sẽ không nhận mức giá này và cho rằng, Kiev sẵn sàng quay lại mua khí đốt của Nga nhưng phải với mức giá 160-170 USD cho 1.000 mét khối.
Tân Thủ tướng Ukraine Vladimir Groisman cũng cho biết, nếu đạt được thỏa thuận với Nga về mức giá mới thì Kiev có thể chi tiền vay từ Ngân hàng Thế giới (IMF) để mua khí đốt của Nga. IMF vừa qua đã tuyên bố có thể cho nước này vay 500 triệu USD.
Trả lời phỏng vấn Reuters, Thủ tướng Ukraine Vladimir Groisman đã đề cập đến sự việc Moscow định kiện Kiev vì không trả món nợ khoảng 600 triệu USD mua khí đốt Nga cung cấp cho vùng Donbass, đồng thời nói rằng, ông hy vọng Gazprom sẽ có "quyết định đúng".
Nhận xét: Xét về mọi mặt: kinh tế, xã hội, văn hóa, ngôn ngữ v.v... Ukraine đều gắn bó cực kỳ mật thiết với Nga. Mối quan hệ giữa hai nước lẽ ra vẫn sẽ tiếp tục như vậy nếu như không có cuộc đảo chính Maidan hơn 2 năm trước, cuộc đảo chính được chỉ đạo và hỗ trợ bởi các thế lực bên ngoài với mục đích làm suy yếu nước Nga.